Post en Dekker blog

Onze toolbox: conceptontwikkeling – van niets naar iets

Geschreven door Nicoline Marselis | 13-03-19

Vanuit de serie 'Onze toolbox' delen we ditmaal onze visie en werkwijze ten aanzien van conceptstudie en -ontwikkeling.

Binnen system development is het neerzetten van een goed concept cruciaal voor het succesvol ontwikkelen van slimme, flexibele productplatforms en/of innovaties. Om tot een goed en gevalideerd concept te komen werken wij altijd volgens een gestructureerde aanpak waarbij we vasthouden aan een vooraf gedefinieerd stappenplan. Dit helpt ons om in alle delen van het traject de wensen en eisen van de opdrachtgever in het oog te houden en risico’s te reduceren of elimineren om uiteindelijk binnen het gestelde budget tot een krachtig ontwerp komen.

In dit artikel beschrijf ik de stappen die horen bij de conceptstudie en -ontwikkeling van Post en Dekker.

Vooropgesteld, de wensen en eisen van de klant zijn leidend voor ieder project. Gedurende de hele conceptfase houden we de list of requirements (LoR) nauw in het oog en werken we volgens het V-model. Dit vormt de richtlijn voor het te realiseren concept, iets waar we op blijven sturen en zodoende veel tijd en aandacht aan besteden. Het loopt als een rode draad door alle stappen tot en met de eindvalidatie.

  • Vaststellen risico's: van risks naar user stories
    Een belangrijke eerste stap is het inventariseren van risico’s. Hierbij brengen we de grootste ontwerpuitdagingen binnen het project in kaart en trekken we een plan om deze op te lossen. Doel is het elimineren van risico’s. Zo ‘roadmappen’ we het project en vergroten we het implementatiesucces in de markt.

    De eerste aanzet is het bepalen van de risico’s. Dit gebeurt in eerste instantie met een brainstorm. De risico’s worden vervolgens vertaald en samengebracht tot zogenaamde user stories (gecategoriseerde risico’s). Deze gebundelde risico’s moeten gedurende het ontwikkeltraject worden teruggebracht tot een overeengekomen acceptabel niveau conform de List of Requirements. 

  • Plan van aanpak - van user stories naar deliverables
    In deze fase worden de stories vertaald naar stukjes concept en wordt per user story bepaald wat de definitie van ‘opgelost/afgerond’ is. Ofwel, wat moet er opgeleverd worden? Aan het eind van de concept ontwikkelfase is het zaak dat al deze zogenaamde deliverables zijn ontwikkeld. Samen vormen zij het concept. 

  • Specificeren van List of Requirements (LoR)
    Zoals in het begin al werd gesteld, de wensen/eisen van de klant vormen het uitgangspunt voor de conceptontwikkeling. Samen vormen zij de List of Requirements. Tijdens deze stap gaan we deze lijst verder specificeren. Het product wordt hierbij opgedeeld in kleine delen, modules genoemd, met als doel de requirements overzichtelijker te maken.

    Vervolgens wordt er een kort overzicht van de module specifieke eisen toegevoegd en wordt per eis de de gewenste validatie voor de conceptfase beschreven.
  • Morfologisch overzicht
    In het morfologisch overzicht worden per afzonderlijke functie zoveel mogelijk design-oplossingen aangedragen. De oplossingen worden weergegeven als verklarende illustratie in combinatie met een eenvoudige uitleg.

    Als het overzicht is ingevuld kunnen er diverse oplossingspaden worden getrokken langs de diverse functies en de daarbij vermelde oplossingen. Resultaat zijn enkele mogelijke concepten.



  • Functiedefinitie
    Bij deze stap is het zaak per cluster alle losstaande functies vast te stellen en te beschrijven. Voor iedere functie zal een (ontwerp)oplossing worden aangedragen. Dit vormt samen de input voor het morfologisch overzicht.

  • Vaststellen uitgangspunt per cluster 
    Voordat gestart kan worden met de daadwerkelijke conceptontwikkeling moeten cluster specifieke uitgangspunten en/of randvoorwaarden worden vastgesteld. Deze zaken kunnen erg uiteenlopend zijn. Zo kan het gaan om het netto-ruimte beslag van het concept, maar ook de huidige staat, een stress-analyse die nodig is of een opsomming van platform-opties die dit cluster (kunnen) beïnvloeden.

  • Uitdenken concepten
    Ieder mogelijk conceptpad dat uit het morfologisch overzicht is gekomen wordt nu beschreven en verder uitgewerkt tot een geheel concept. Hierbij wordt ieder concept voorzien van de voor- en nadelen.  Het verantwoordelijke reviewteam moet de uitleg snel kunnen interpreteren.

  • Weegfactoren
    Voordat er gekozen kan worden voor een concept moet een lijst met selectie criteria worden opgesteld. Per criterium moet een wegingsfactor worden toegekend. De selectiecriteria dienen universeel te zijn voor alle clusters in het project.



  • Selectie van een concept
    Op dit punt komt een samengesteld reviewteam samen om tijdens een beoordeling te bepalen wat het beste concept is. Hierbij is het van belang dat ieder teamlid de concepten onafhankelijk beoordeelt en dus zelf een score toekent. Soms wordt dit echter ook door het team gezamenlijk gedaan. Voor deze scoretoekenning is het handig gebruik te maken van een scoretemplate. Het concept dat opgeteld de hoogste score verzameld krijgt logischerwijs de voorkeur.

  • Uitwerken van het concept
    Nu is het zaak om het gekozen concept uit te werken tot een niveau dat alle risico’s zijn weggenomen (op concept niveau). Dat wil zeggen dat de gedefinieerde user stories zijn opgelost. Het is wel van belang dat alles op conceptniveau blijft en niet teveel wordt ingegaan op details.

    Vervolgens worden de andere project specifieke zaken die vermeld worden in het plan van aanpak besproken, ontwikkeld en/of getest. Hierbij is te denken aan bijvoorbeeld installatie, supply chain, uniformiteit van het platform, FMEA stress simulaties et cetera. Ook hier is het van belang dat alles gebeurt op een conceptniveau. De uitkomst zal bijdragen een een heldere en volledige beschrijving van het concept, duidelijk genoeg om te starten met de eerste stappen van de engineerfase. 
  • Validatie
    De validatie is de laatste en een van de belangrijkste stappen van de conceptingfase. Bij deze stap wordt gecheckt/aangetoond dat er voldaan is aan de requirements en  de risico’s zijn geëlimineerd of tot een acceptabel niveau zijn teruggebracht.

De conceptfase vormt een tool en is onderdeel van onze innovatie roadmap. Deze roadmap staat aan de basis van integraal en innovatief ontwikkelde productplatforms, optimaal afgestemd op de marktwensen, de business processen en de supply chain van de OEM’er.

Om hier meer inzicht in te geven schreven wij de factsheet Roadmap voor innovatie. Deze factsheet geeft inzicht in hoe de roadmap is opgebouwd en hoe wij innovaties ontwikkelen en marktklaar maken.